Seminarium Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN
Audytorium INTiBS PAN, ul. Okólna 2
Samoorganizacja: Piękna Teoria Fizyczna
prof. dr hab. Józef Sznajd
INTiBS PAN
Samoorganizacja albo spontaniczne uporządkowanie to proces, w którym powstaje globalny porządek wynikający z lokalnych oddziaływań pomiędzy elementami, tworzącymi początkowo nieuporządkowany układ. Proces ten ma charakter spontaniczny i nie wymaga żadnej zewnętrznej ingerencji.
Czy taka fizyczna definicja jest akceptowalna w innych „naukowych” i „nienaukowych” dziedzinach wiedzy od chemii, kosmologii czy biologii po ekonomię i socjologię?
Czy procesy samoorganizacji są mechanizmami ewolucji Wszechświata?
Celem wykładu nie jest przedstawienie jednoznacznej odpowiedzi na te pytania, a jedynie przedstawienie zjawiska samoorganizacji w różnych dziedzinach oraz próba znalezienia ich własności uniwersalnych. Pokażemy, że obok pewnych wspólnych cech obserwowanych w różnych procesach samoorganizacji, istnieją również fundamentalne różnice. Przedstawimy teorię fizyczną wyjaśniającą zjawisko samoorganizacji w układach równowagowych oraz zasadnicze problemy z układami nierównowagowymi tzw. „złożonymi” Stworzenie teorii dla takich układów mogłoby stanowić ważny krok w zrozumieniu życia, które jest najprawdopodobniej skrajnym przykładem procesu samoorganizacji.
